Khi sự kiện của Megastar còn chưa ngã ngũ, thì “ông lớn” K+ cũng dính tai tiếng vì độc quyền phát sóng giải Ngoại hạng Anh. Tuy chưa có khiếu kiện cụ thể, nhưng các doanh nghiệp kinh doanh truyền hình trả tiền như: SCTV, HTVC, VCTV... cũng khá bức xúc vì không thương thuyết được trong việc tiếp sóng của K+ để mang giải Ngoại hạng Anh đến với khán giả của mình.
Va chạm lợi ích
Sự lớn mạnh của những đại gia tất yếu dẫn đến thiệt thòi cho các doanh nghiệp khác. Hai sự kiện liên quan đến mâu thuẫn giữa các ông lớn và doanh nghiệp cùng ngành diễn ra thời gian vừa qua là một tín hiệu đáng mừng, bởi doanh nghiệp trong nước đã bắt đầu quan tâm đến luật cạnh tranh và biết liên kết để cùng nhau cạnh tranh với những “ông lớn”.
 |
Tháng 3/2010, sáu doanh nghiệp gồm: Galaxy, Truyền thông Điện ảnh Sài Gòn, Sài Gòn Điện ảnh, Điện ảnh 212, Điện ảnh Hà Nội, Trung tâm Phát hành phim và Chiếu bóng Đồng Nai đã nộp đơn khiếu nại Megastar đến Cục Quản lý cạnh tranh, cáo buộc Megastar đã lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường.
Nguyên nhân của tình trạng này là trước đó Megastar đã gửi thông báo áp dụng chính sách mới của mình đến các đối tác. Theo thông báo này, từ tháng 6/2009, với mỗi phim chiếu vòng đầu mà Megastar phân phối cho các doanh nghiệp khác, Megastar thu 25.000 đồng trên mỗi vé mà các doanh nghiệp này bán ra.
Theo các doanh nghiệp khiếu kiện, điều này dẫn đến họ phải nâng giá vé để tránh lỗ và kết quả là khán giả bị thiệt hại do giá vé tăng.
Khi sự kiện của Megastar còn chưa ngã ngũ, thì “ông lớn” K+ cũng dính tai tiếng vì độc quyền phát sóng giải Ngoại hạng Anh. Tuy chưa có khiếu kiện cụ thể, nhưng các doanh nghiệp kinh doanh truyền hình trả tiền như: SCTV, HTVC, VCTV... cũng khá bức xúc vì không thương thuyết được trong việc tiếp sóng của K+ để mang giải Ngoại hạng Anh đến với khán giả của mình.
Lẽ ra chi phí bản quyền không quá cao đối với người tiêu dùng nếu như các doanh nghiệp hợp tác với nhau, nhưng đằng này do cạnh tranh mua nên mức phí mới bị đẩy lên tới 250.000 đồng/tháng của gói Premium.
Giải pháp của các đơn vị trong nước là... chạy đi mua bản quyền phát sóng giải Ngoại hạng Anh, nhưng là vào những ngày còn lại.
Thua vì không hiểu luật chơi
Giải thích về cơ chế áp dụng giá mới, ông Brian Hall, Tổng giám đốc Megastar, cho biết, Megastar là đơn vị phát hành phim hưởng hoa hồng và 25.000 đồng/vé là mức giá mà Megastar đã thống nhất với các hãng phim Hollywood để được nhập phim về chiếu.
 |
Đây là cách tính MPC (thuê phim tối thiểu trên mỗi người xem) khá quen thuộc với các đơn vị phát hành phim ở nước ngoài áp dụng với phim chiếu vòng đầu. Khác với Megastar, Galaxy, BHD... nhập phim theo kiểu “mua đứt bán đoạn".
“Trong khi thuê phim với giá cố định, các nhà phát hành khác phải trả một mức phí thuê phim cố định cho các hãng phim. Do đó, các hãng phim không thể can thiệp vào việc phát hành thì với vai trò là nhà phát hành, hưởng phần trăm hoa hồng trên giá thuê phim, Megastar không phải trả khoản phí này.
Các hãng phim phải chịu tất cả các chi phí và rủi ro trong việc phát hành phim cho các rạp, nên họ có toàn quyền quyết định kiểm soát quy trình phát hành”, ông Brian Hall chia sẻ.
Cách làm khác nên việc Megastar không ăn chia với các đơn vị chiếu phim mà mình phân phối theo tỷ lệ 6/4 thông thường được cũng là chuyện đương nhiên.
“Các hãng phim đối tác của Megastar cần nhiều sự bảo đảm hơn về hạn chế rủi ro, họ muốn các rạp chiếu phim trả cho họ một khoản tiền thuê phim tối thiểu tính trên mỗi khán giả, được gọi là phí thuê phim tối thiểu trên mỗi người xem”, ông Brian Hall giải thích.
Sự việc của K+ đã ngã ngũ. Ngoài chuyện bị “mang tiếng” là cắt mất quyền xem giải bóng đá Ngoại hạng Anh vào ngày Chủ nhật của những người không là khách hàng của K+, rõ ràng đơn vị này đã có thêm được một lượng khách hàng mới.
Sau sự kiện, rất dễ bắt gặp những thông báo: “Có phát sóng K+” tại các quán cà phê ở những thành phố lớn. Như vậy, nếu việc có thuê bao K+ trở thành lợi thế thu hút khách hàng của các quán cà phê, thì việc nhanh tay đạt được hợp đồng phát sóng độc quyền giải Ngoại hạng Anh trở thành lợi thế của K+.
Là kẻ đến sau nhưng biết tìm thế mạnh cho mình, chuyện thuê bao của K+ ngày một tăng lên là điều dễ hiểu. Thực tế, chương trình phát sóng các giải bóng đá của K+ cũng phải cạnh tranh với các chương trình giải trí khác.
Chỉ khi K+ chiếm thị phần từ 30% trở lên và/hoặc có khả năng tăng giá tùy thích mà không phải phụ thuộc vào phản ứng của người tiêu dùng, đối thủ cạnh tranh, thì lúc đó nó mới là doanh nghiệp độc quyền và có thể cấm K+ áp đặt giá dịch vụ.
Ông Arnaud de Villeneuve, Phó tổng giám đốc Công ty Truyền hình số vệ tinh Việt Nam, cho biết, vấn đề ở đây là bài toán cạnh tranh, chứ không có chuyện “độc quyền” và doanh nghiệp Việt Nam phải làm quen với điều kiện cạnh tranh này khi đã gia nhập WTO.
Cũng như vậy, không chứng minh được chính sách của Megastar có dẫn đến tăng giá dịch vụ và những giải trình của Megastar lại tương đối thỏa đáng, khó lòng cáo buộc đơn vị này cạnh tranh không lành mạnh.
Tuy nhiên, việc “đồng lòng” của các đơn vị trong sự kiện này cũng đã có một số kết quả nhất định. Cụ thể, phía Megastar đã chấp nhận điều chỉnh: mức MPC 25.000 đồng/vé chỉ được áp dụng trong tuần đầu tiên, sau đó giảm xuống 20.000 đồng.
Việc điều tra Megastar sẽ kết thúc vào ngày 18/12 sắp tới, trừ trường hợp Cục Quản lý cạnh tranh muốn gia hạn thời gian điều tra, nhưng kết quả thì đã tương đối rõ ràng.
Biết là khó chạy theo kịp “ông lớn” nhưng luật chơi đã định, không thuận lòng với cách chơi này, doanh nghiệp nhỏ chỉ có cách rời bỏ cuộc chơi, hoặc nỗ lực hơn nữa trong việc tìm kiến những thỏa thuận mang về những tác phẩm điện ảnh hay cho mình. Sự khắc nghiệt của thương trường là thế!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét